Inwestowanie w akcje od lat przyciąga zarówno początkujących, jak i doświadczonych inwestorów. Wybór nie ogranicza się jednak wyłącznie do akcji zwykłych notowanych na giełdzie. Obok nich istnieją również akcje uprzywilejowane, które zapewniają inne prawa i obowiązki. Dla wielu osób rodzi się więc pytanie: czy są one bezpieczniejszą alternatywą dla akcji zwykłych, czy raczej stanowią jedynie uzupełnienie portfela inwestycyjnego?
Czym są akcje zwykłe?
Akcje zwykłe to podstawowy rodzaj akcji, które reprezentują własność w spółce i dają prawo do:
-
udziału w zyskach poprzez dywidendę,
-
głosu na walnym zgromadzeniu,
-
udziału w podziale majątku w przypadku likwidacji spółki.
W praktyce akcje zwykłe oznaczają współwłasność firmy i możliwość realnego wpływania na jej decyzje. Z drugiej strony oznaczają również ponoszenie ryzyka związanego z wahaniami kursów giełdowych oraz z sytuacją finansową spółki.
Czym są akcje uprzywilejowane?
Akcje uprzywilejowane różnią się od zwykłych tym, że zapewniają posiadaczowi określone dodatkowe przywileje. Mogą to być między innymi:
-
uprzywilejowanie dywidendowe, czyli prawo do otrzymywania dywidendy w pierwszej kolejności, a czasem w wyższej wysokości,
-
uprzywilejowanie w zakresie podziału majątku w przypadku upadłości lub likwidacji spółki,
-
uprzywilejowanie głosowe, choć w wielu systemach prawnych takie rozwiązanie jest ograniczone.
W zależności od regulacji prawnych i statutu spółki akcje uprzywilejowane mogą wyglądać różnie. Niekiedy mają one charakter podobny do obligacji, oferując stałe wypłaty dywidend, innym razem pełnią bardziej złożoną funkcję hybrydową.
Główne różnice pomiędzy akcjami zwykłymi a uprzywilejowanymi
-
Dywidenda – akcjonariusze uprzywilejowani często mają zagwarantowane pierwszeństwo lub wyższe stawki wypłat, podczas gdy posiadacze akcji zwykłych otrzymują dywidendę zależną od decyzji spółki.
-
Prawo głosu – posiadacze akcji zwykłych mają głos na walnym zgromadzeniu, a akcjonariusze uprzywilejowani mogą być z tego prawa częściowo lub całkowicie pozbawieni.
-
Ryzyko i bezpieczeństwo – w przypadku bankructwa spółki akcjonariusze uprzywilejowani są w lepszej pozycji niż zwykli, choć i tak dopiero po wierzycielach i obligatariuszach.
-
Charakter inwestycji – akcje zwykłe dają potencjał wzrostu wartości wraz z rozwojem firmy, akcje uprzywilejowane natomiast zapewniają większą stabilność i przewidywalność.
Dlaczego inwestorzy interesują się akcjami uprzywilejowanymi?
Wielu inwestorów uważa, że akcje uprzywilejowane to kompromis pomiędzy akcjami a obligacjami, ponieważ dają możliwość uzyskania stabilnych wypłat przy mniejszym ryzyku. Z tego względu są szczególnie atrakcyjne dla osób, które cenią sobie regularny dochód pasywny i nie chcą nadmiernie narażać się na wahania kursów. Ponadto w niepewnych czasach gospodarczych akcje uprzywilejowane bywają traktowane jako bezpieczniejsza przystań. Z drugiej strony ograniczone prawa głosu sprawiają, że inwestorzy nie mają realnego wpływu na zarządzanie spółką.
Zalety akcji uprzywilejowanych
-
większa stabilność wypłat dywidend,
-
pierwszeństwo w podziale zysków i majątku,
-
niższe ryzyko w porównaniu z akcjami zwykłymi,
-
atrakcyjne rozwiązanie dla inwestorów nastawionych na dochód pasywny.
Wady akcji uprzywilejowanych
-
ograniczone lub brak prawa głosu,
-
mniejszy potencjał wzrostu wartości w porównaniu z akcjami zwykłymi,
-
wciąż niższy priorytet niż obligacje w przypadku bankructwa spółki,
-
zależność od polityki spółki i regulacji prawnych.
Czy akcje uprzywilejowane są bezpieczniejsze?
Odpowiedź zależy od tego, jak rozumiemy bezpieczeństwo. Jeśli przez bezpieczeństwo rozumiemy stabilność dywidend i mniejsze ryzyko spadku wartości w porównaniu z akcjami zwykłymi, to rzeczywiście akcje uprzywilejowane mogą być atrakcyjniejsze. Jeśli natomiast celem inwestora jest maksymalizacja zysków kapitałowych i aktywny udział w rozwoju firmy, akcje zwykłe pozostają bardziej odpowiednim wyborem. Akcje uprzywilejowane zapewniają przewidywalność, ale rzadko oferują dynamiczny wzrost wartości, jaki można osiągnąć przy akcjach zwykłych.
Akcje uprzywilejowane i zwykłe to dwa różne podejścia do inwestowania w spółki. Pierwsze dają stabilność i przewidywalny dochód, drugie – większy potencjał wzrostu i realny wpływ na decyzje spółki. Dla inwestora najważniejsze jest dopasowanie instrumentu do własnych celów finansowych i tolerancji ryzyka. Nie można jednoznacznie powiedzieć, że akcje uprzywilejowane są zawsze bezpieczniejszą alternatywą. Są natomiast wartościowym uzupełnieniem portfela, szczególnie dla osób, które stawiają na stabilność i regularne wpływy z dywidend.
